Het federaal Regeerakkoord voorziet ook een pensioenhervorming

In ons CLB Actueel van week 6 bespraken we reeds de maatregelen uit het federaal Regeerakkoord die de arbeidsmarkt structureel zouden moeten hervormen.

Om de arbeidsmarkt verder te versterken, voert de regering ook een pensioenhervorming door die tot doel heeft meer mensen langer aan het werk te houden. Afwijkingsregimes en gunststelsels worden geleidelijk afgeschaft. Het behoud van verworven rechten blijft wel essentieel en er wordt een geleidelijke overgang gegarandeerd om alle betrokkenen de tijd te geven zich aan te passen.

Hieronder vind je een overzicht van de belangrijkste maatregelen die op vlak van pensioen worden voorzien.

Versterking van de band tussen effectieve arbeidsprestaties en de opbouw van pensioenrechten

1) Flexibele leeftijd met actuarieel neutrale correctie

• Het pensioenbedrag wordt vanaf 2026 verminderd met een malus van 2% (tot 2030), 4% (tot 2040), 5% (vanaf 2040) per jaar vervroegde uittrede vóór de wettelijke leeftijd, indien de gepensioneerde aan de loopbaanvoorwaarde voor vervroegd pensioen voldoet, maar niet aan 35 loopbaanjaren van 156 dagen met effectieve arbeidsprestaties en 7020 effectief gewerkte dagen.
• De huidige pensioenbonus wordt vervangen door een nieuwe bonus waarbij het pensioenbedrag vermeerdert met een bonus van 2% (tot 2030), 4% (tot 2040), 5% (vanaf 2040) per jaar opname na de wettelijke pensioenleeftijd indien de gepensioneerde voldoet aan 35 loopbaanjaren van 156 dagen met effectieve arbeidsprestaties en 7020 effectief gewerkte dagen.
• Periodes van moederschapsrust, loopbaanonderbrekingen/verminderingen met zorgmotief en geboorteverlof worden hierbij gelijkgesteld met effectieve arbeidsprestaties.

2) Herwaardering van effectief werk in de pensioenberekening

• Er wordt onderzocht hoe de beroepsinkomsten die in aanmerking worden genomen voor de berekening van het pensioen zullen worden gekoppeld aan de reële groei van de gemiddelde arbeidsinkomsten en niet langer uitsluitend aan de index, zoals momenteel het geval is. Deze maatregel zal enkel van toepassing zijn op de carrièrejaren die volgen op de inwerkingtreding van de nieuwe bepalingen.
• Het statuut van gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemers in progressieve werkhervatting na een arbeidsongeval of beroepsziekte zal worden afgestemd richting dat van andere langdurig zieken in progressieve werkhervatting.

3) Vermindering gelijkgestelde periodes in de privésector
Momenteel is ongeveer 1/3^de van de pensioenrechten gebaseerd op niet-gewerkte periodes. Dit wordt enkel behouden voor ziekte, zwangerschapsverlof, ouderschapsverlof en voor diverse zorgverloven, maar wordt afgebouwd voor SWT, langdurige werkloosheid en landingsbanen.

4) Lange effectieve loopbaan
Vanaf 1 januari 2027 krijgen werknemers de mogelijkheid om vanaf de leeftijd van 60 jaar met vervroegd pensioen te gaan op voorwaarde dat ze een loopbaan van minstens 42 jaar met voldoende daadwerkelijke arbeidsprestaties hebben opgebouwd. Dit betekent dat enkel de jaren waarin minstens 234 dagen effectief werd gewerkt, meetellen voor het bereiken van de vereiste loopbaanduur.

5) Minimumpensioen
De toekenningsvoorwaarde van het minimumpensioen wordt voortaan gebaseerd op de effectieve arbeidsprestaties en loopbaanjaren gepresteerd in de 3 stelsels samen (werknemers, ambtenaren en zelfstandigen).

6) Inkomensgarantie voor ouderen (IGO)
Wie aanspraak wil maken op IGO moet voortaan eerst vijf jaar ononderbroken, werkelijk en wettelijk in België verblijven.

7) Modernisering gezinsdimensie
Vandaag is het overlevingspensioen voor heel wat weduwen een inactiviteits- en armoedeval. Vanaf 1 januari 2026 wordt het overlevingspensioen, met een overgangsperiode, tot de vroegst mogelijke pensioenleeftijd van de langstlevende partner vervangen door de overgangsuitkering (die vandaag geldt voor <50-jarigen), die vrij cumuleerbaar is met beroepsinkomen en beperkt in tijd tot 2 jaar of tot 3 à 4 jaar bij jonge kinderen ten laste.

8) Versterking aanvullend pensioen
Sectoren waar er nog niet aan de 3% werkgeversbijdrage voldaan wordt, moeten een extra inspanning leveren in hun sectorale akkoorden.

Harmonisering pensioenstelsels voor werknemers, ambtenaren en zelfstandigen

1) Harmonisering loopbaanvoorwaarde voor vervroegd pensioen

• Vanaf 1 januari 2027 worden in de 3 stelsels (werknemers, zelfstandigen en ambtenaren) enkel kalenderjaren met 2 (of hiermee gelijkgestelde) kwartalen (6 maanden of 156 gewerkte dagen) in aanmerking genomen voor de loopbaanvoorwaarde.
• Wie in 2025 reeds voldoet aan de voorwaarden voor vervroegd pensioen, behoudt het recht om vervroegd op pensioen te gaan.
• Voor wie relatief dicht bij het vervroegd pensioen staat, wordt een overgangsmaatregel voorzien, zodat de vroegst mogelijke pensioenleeftijd hierdoor slechts met een beperkte duurtijd wordt verlengd.
• Wie vanaf de inwerkingtreding van de nieuwe wet (in 2025) 60 jaar of ouder is, moet maximum 1 jaar langer werken. Wie vanaf de inwerkingtreding van de nieuwe wet (in 2025) 59 jaar is, moet maximum 2 jaar langer werken.

2) Mogelijkheid tot langer werken
Er wordt onderzocht of het halftijds pensioen kan worden ingevoerd, waardoor alle werknemers van 60 jaar of ouder, die voldoen aan de voorwaarden voor vervroegd of wettelijk pensioen, de helft van hun pensioen kunnen ontvangen terwijl ze een halftijdse activiteit blijven uitoefenen.

Onder deze rubriek van het regeerakkoord worden nog een aantal andere maatregelen zoals de verhoging van de pensioenleeftijd voor bevoorrechte categorieën, het uitdoven van het ziektepensioen, de convergentie tussen de stelsels, enz. besproken, maar hier gaan we nu niet verder op in.

Bron: Federaal Regeerakkoord 2025-2029.