Rookverbod in openlucht

Op 5 april 2024 werd de wet van 26 maart 2024 tot wijziging van de wet van 2 december 2009 betreffende een regeling voor rookvrije plaatsen en ter bescherming van de bevolking tegen tabaksrook in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd.

Met ingang van 15 april 2024 werd het rookverbod al uitgebreid. Zo is het vanaf die datum voor minderjarigen strikt verboden om rookkamers in de horeca te betreden. Gelijktijdig werd het rookverbod in het openbaar vervoer uitgebreid naar een verbod in het professioneel personenvervoer.

Wijzigingen sinds 31 december 2024?
Sinds 31 december 2024 is het verboden om te roken in openlucht op de volgende plaatsen:

• attractiepark: gecentraliseerd en immobiel afgebakend recreatieterrein waar, niet vrij toegankelijk, grote attracties worden opgesteld;
• dierentuin: een inrichting die meer dan 7 dagen per jaar voor het publiek toegankelijk is en waar levende dieren gehouden en tentoongesteld worden die niet op de lijst van gedomesticeerde dieren staan;
• speelterrein: elke speeltuin, elk speelplein, en elke speelplaats waar minstens één speeltoestel aanwezig is dat door kinderen of jongeren jonger dan 18 jaar collectief kan worden gebruikt om te spelen;
• kinderboerderij: een boerderij die speciaal is ingericht voor kinderen om onder andere, maar niet uitsluitend, kennis te maken met boerderijdieren;
• sportterrein (uitgezonderd tijdens muziekfestivals die over meerdere opeenvolgende dagen lopen op die terreinen): plaats waar, vanuit de aard en beoogde doelstelling, sport wordt beoefend en bekeken.

Deze plaatsen dienen rookvrij te zijn tijdens en na de openingsuren. Voor de kinderboerderij geldt het verbod enkel tijdens de openingsuren. De uitbater van deze plaatsen kan één of meerdere duidelijk afgebakende rookzones in openlucht installeren. De rookzone mag geen doorgangszone zijn, moet uit het zicht liggen en zodanig ingericht zijn dat de ongemakken van rook ten aanzien van de niet-rokers worden verhinderd.

Sinds 31 december 2024 is het bovendien verboden om te roken binnen een straal van 10 meter aan de in-en uitgangen van de volgende publiek toegankelijke plaatsen:

• woonzorgcentra (erkend door de bevoegde autoriteit): voorzieningen, onder welke benaming ook, waar aan senioren, die er permanent verblijven, in een thuis vervangend milieu huisvesting en ouderenzorg wordt aangeboden;
• centra voor kortverblijf (erkend door de bevoegde autoriteit): voorzieningen waar aan senioren gedurende een beperkte periode huisvesting en ouderenzorg wordt aangeboden;
• rust- en verzorgingstehuizen (erkend door de bevoegde autoriteit): woonzorgcentra waarbij een uitgebreider aanbod van ouderenzorg wordt aangeboden;
• ziekenhuizen: plaatsen, zoals gedefinieerd in artikel 2 van de gecoördineerde wet van 10 juli 2008 op de ziekenhuizen en andere verzorgingsinrichtingen;
• kinderdagverblijven (erkend door de bevoegde autoriteit): kinderopvang van baby’s en peuters, namelijk het beroepsmatig en tegen betaling opvoeden, bijdragen aan de ontwikkeling en verzorgen van baby’s en peuters tot ze naar de kleuterschool gaan;
• buitenschoolse opvang: kleuteropvang en opvang lager onderwijs;
• scholen voor basisonderwijs, secundair onderwijs, hoger onderwijs en academies voor deeltijds kunstonderwijs (erkend door de bevoegde autoriteit);
• openbare bibliotheken.

De bestaande rookzones in openlucht van bovenstaande plaatsen, welke reeds bestonden op 31 december 2024 en zich binnen een straal van 10 meter van een ingang of uitgang bevonden, kunnen blijven bestaan tot 31 december 2028.

Voor een in- of uitgang in een gevel, van minder dan 10 meter van de laatst opgesomde plaatsen, geldt de perimeter niet. In deze gevallen loopt de rookvrije zone tot aan de grenzen van de gevel. 
Wanneer het kinderdagverblijf of de buitenschoolse opvang een woning betreft, vervalt de perimeter van 10 meter. In deze gevallen loopt de rookvrije zone tot aan de grenzen van de gevel, met een maximale straal van 10 meter.

2. Sancties?
De wetswijziging voorziet straffen voor het overtreden van de nieuwe bepalingen. Zo kunnen overtreders (zowel de uitbater als de roker) een boete krijgen van € 208 tot € 8.000. De inspectie zal begin 2025 eerder sensibiliserend optreden en prioriteit geven aan controles op signalisatie.

3. Actie werkgevers?
Een werkgever, die één van de bovenstaande ondernemingen uitbaat, is gehouden tot het aanbrengen van voldoende rookverbodstekens zodat alle aanwezige personen er kennis van kunnen nemen. 

Deze werkgevers dienen bijkomend te zorgen voor signalisatie aan de in- en uitgangen. Dit kan je als werkgever doen via allerhande middelen. In ieder geval moet het voor alle aanwezige personen duidelijk zijn dat het gaat om een rookvrije zone. 

Om de werknemers van de onderneming alvast op de hoogte te brengen, kan je een clausule opnemen in het arbeidsreglement. Dit is echter niet verplicht. Wens je een clausule te voorzien in het arbeidsreglement, dan kan deze clausule er bijvoorbeeld uitzien als volgt:

“1. Aanduiding van rookvrije zones en rookzones:
Rookvrije zones worden duidelijk gesignaleerd met officiële pictogrammen.
Werknemers en bezoekers dienen deze aanduidingen strikt op te volgen. 

Er is een rookzone voorzien op de volgende plaats(en): ………………………

2. Verbod:
Het is verboden te roken in de rookvrije zones en binnen een straal van 10 meter aan de in- en uitgangen van de onderneming. Dit verbod geldt voor het gebruik van alle rookwaren, inclusief elektronische sigaretten en soortgelijke apparaten.

3. Sancties:
Het niet-naleven van de regels met betrekking tot rookvrije zones kan leiden tot sancties, zoals bepaald in dit arbeidsreglement.”

Voor meer informatie hierover, kan je altijd contact opnemen met onze diensten.

Bron: Wet van 26 maart 2024 tot wijziging van de wet van 22 december 2009 betreffende een regeling voor rookvrije plaatsen ter bescherming van de bevolking tegen tabaksrook, BS 5 april 2024.