Drie nieuwe maatregelen voor zieke werknemers

Sedert 28 november 2022 zijn er drie nieuwe maatregelen van kracht voor werknemers die arbeidsongeschikt zijn wegens ziekte of ongeval. Deze maatregelen zijn opgenomen in een wet van 30 oktober 2022.

Wanneer een cao of het arbeidsreglement het voorziet, of op verzoek van de werkgever, moet een arbeidsongeschikte werknemer een geneeskundig attest voorleggen of bezorgen aan de werkgever. In principe moet dit binnen de twee werkdagen vanaf aanvang van de arbeidsongeschiktheid, tenzij de cao of het arbeidsreglement een andere termijn bepaalt of behoudens in geval van overmacht.

1.1 Welke vrijstelling geniet de werknemer?
De vrijstelling is niet alleen van toepassing bij ziekte van één dag, maar ook indien het gaat om de eerste dag van een langere periode van arbeidsongeschiktheid. De werknemer blijft wel verplicht om zijn werkgever onmiddellijk te verwittigen indien hij tijdens de eerste dag van de ongeschiktheid op een ander adres dan zijn gewone verblijfplaats verblijft.

1.2 Hoe zit het in ondernemingen met minder dan 50 werknemers?
Ondernemingen die minder dan 50 werknemers tewerkstellen op 1 januari van het kalenderjaar waarin de arbeidsongeschiktheid zich voordoet, kunnen van deze regel afwijken. Ondernemingen met minder dan 50 werknemers kunnen wél nog een geneeskundig attest vragen voor de eerste dag van ongeschiktheid. Dit moet wel uitdrukkelijk voorzien zijn in een ondernemingscao of in het arbeidsreglement. De klanten van het sociaal secretariaat vinden een modelbijlage bij het arbeidsreglement op de klantenzone van onze website www.clbgroup.be

2.1 Wanneer kan de procedure worden opgestart?
De procedure medische overmacht kan pas worden opgestart nadat de werknemer minstens 9 maanden arbeidsongeschikt is én voor zover er geen re-integratietraject voor de werknemer lopende is.

Het traject kan worden opgestart hetzij door de werkgever, hetzij door de werknemer. Ook de werknemer kan de procedure pas opstarten nadat hij 9 maanden arbeidsongeschikt is. Het gaat om een ononderbroken periode van 9 maanden. Elke werkhervatting onderbreekt deze periode, behalve wanneer de werknemer binnen de 14 dagen na de hervatting opnieuw arbeidsongeschikt wordt. Dan wordt de periode van 9 maanden geacht ononderbroken te zijn.

2.2 Hoe verloopt de procedure?
Het verzoek om vast te stellen dat een werknemer definitief ongeschikt is om het overeengekomen werk uit te voeren, kan zowel door de werkgever als door de werknemer worden ingediend. Dit gebeurt via aangetekend schrijven aan de preventieadviseur-arbeidsarts (PA-AA) en aan de andere partij. Wanneer de werkgever het verzoek doet, dient de kennisgeving aan de werknemer de volgende vermeldingen te bevatten:

• het recht van de werknemer om aan de PA-AA te vragen om de mogelijkheid voor aangepast of ander werk te onderzoeken (zie verder);
• het recht van de werknemer om zich te laten bijstaan door de vakbondsafvaardiging van de onderneming.

Ten vroegste 10 kalenderdagen na de kennisgeving onderzoekt de PA-AA de werknemer en desgevallend de werkpost waaraan deze tewerkgesteld is. Mits akkoord van de werknemer, mag de PA-AA ook met de behandelende arts overleggen.

Op basis van de verzamelde informatie gaat de PA-AA na of de werknemer definitief ongeschikt is om het overeengekomen werk uit te voeren. Indien dit het geval is en de werknemer vraagt erom, onderzoekt de PA-AA ook de mogelijkheden voor aangepast of ander werk.

De PA-AA deelt zijn vaststelling per aangetekende brief mee aan de werknemer en aan de werkgever. Gaat het om een definitieve arbeidsongeschiktheid, dan kan de werknemer nog beroep instellen tegen de beslissing van de PA-AA.

2.3 Wanneer is de beëindiging wegens medische overmacht mogelijk?
De arbeidsovereenkomst kan op basis van medische overmacht worden beëindigd indien blijkt dat het voor de werknemer definitief onmogelijk is om het overeengekomen werk te verrichten én:

• de werknemer niet gevraagd heeft om de mogelijkheden voor aangepast of ander werk te onderzoeken; of
• de werknemer wél heeft gevraagd om deze mogelijkheid te onderzoeken, maar de werkgever geen aangepast of ander werk kan aanbieden. De werkgever moet
  deze onmogelijkheid uitgebreid toelichten in een motivatieverslag en bezorgen aan de PA-AA; of
• de werknemer wél heeft gevraagd om de mogelijkheid voor aangepast/ander werk te onderzoeken, maar hij weigert het door de werkgever voorgestelde plan.

2.4 Wat als de werknemer niet definitief ongeschikt wordt verklaard?
Wanneer de PA-AA in het kader van deze procedure niet beslist dat de werknemer definitief ongeschikt is om het overeengekomen werk uit te voeren, eindigt de procedure zonder gevolg. De procedure kan pas opnieuw worden opgestart wanneer de werknemer opnieuw gedurende een termijn van 9 maanden ononderbroken arbeidsongeschikt is.

Gewaarborgd loon bij progressieve werkhervatting
Vóór 28 november 2022 had een werknemer die progressief tewerkgesteld werd en opnieuw volledig arbeidsongeschikt werd, geen recht op gewaarborgd loon. De werknemer viel onmiddellijk ten laste van het ziekenfonds.