Vertrouwenspersoon verplicht vanaf 1 december 2023

Via een eerdere nieuwsbrief informeerden wij je al over de verplichte aanstelling van een vertrouwenspersoon. Door de publicatie van de Wet houdende diverse arbeidsbepalingen is de datum van inwerkingtreding nu ook bekend, namelijk 1 december 2023.

In het kader van psychosociale risico’s op het werk heeft de interne vertrouwenspersoon een belangrijke rol. Hij luistert, adviseert en bemiddelt bij ongewenste situaties op de werkvloer, bijvoorbeeld bij grensoverschrijdend gedrag.

Tot op heden was de aanstelling van een vertrouwenspersoon enkel verplicht indien alle leden van het comité voor preventie en bescherming op het werk erom vragen. Hierin komt vanaf 1 december 2023 verandering.

Wie kan vertrouwenspersoon zijn?

De vertrouwenspersoon moet zijn functie in volledige onafhankelijkheid kunnen uitoefenen. Bij het behandelen van een geval, handelt hij dus alleen, zonder dat hij van wie dan ook bevelen kan ontvangen.

De vertrouwenspersoon moet deel uitmaken van het personeel wanneer je:

• minstens 50 werknemers in dienst hebt;
• minstens 20 werknemers in dienst hebt en je een beroep doet op een preventieadviseur psychosociale aspecten van een externe dienst voor preventie en bescherming op het werk.

De vertrouwenspersoon mag bovendien:

• niet tegelijkertijd de functie van preventieadviseur bevoegd voor arbeidsgeneeskunde uitoefenen;
• niet behoren tot het leidinggevend personeel;
• geen deel uitmaken van de vakbondsafvaardiging, het comité PBW of de ondernemingsraad.

Aanwijzing

Je duidt een vertrouwenspersoon aan met het voorafgaand akkoord van het comité. Heb je geen comité, bekom je het voorafgaand akkoord van de vakbondsafvaardiging of, wanneer die er niet is, van al jouw werknemers.

Wordt er geen akkoord bereikt, dien je het advies te vragen aan de inspectie van het Toezicht op het Welzijn op het Werk. Volg je het advies van de inspectie niet, moet je de redenen hiervan meedelen aan het comité/de vakbondsafvaardiging/de werknemers.

Verwijdering uit functie/ontslagbescherming

De vertrouwenspersoon geniet niet van een bijzondere ontslagbescherming. Je dient wel een bijzondere procedure te volgen als je de vertrouwenspersoon wil verwijderen uit zijn functie.

Opleiding

De vertrouwenspersoon dient een bepaalde opleiding te volgen. Deze opleiding dient binnen de twee jaar na de aanduiding gevolgd te worden.

Aanpassing arbeidsreglement

De contactgegevens van de vertrouwenspersoon moeten worden vermeld in het arbeidsreglement. Hiervoor dien je de normale procedure van wijziging van het arbeidsreglement (opmerkingenregister, …) niet te volgen. Wel moet je een kopie van de wijziging overhandigen aan elke werknemer en een afschrift bezorgen aan de inspectie.

Bron: Wet van 5 november 2023 houdende diverse arbeidsbepalingen, BS 23 november 2023.